Fysiotherapie speelt een essentiële rol in de revalidatie van mensen met neurologische aandoeningen. Schade aan het zenuwstelsel, bijvoorbeeld door een beroerte, hersenbloeding, dwarslaesie of neurodegeneratieve ziekte, kan leiden tot problemen met bewegen, coördinatie, spierkracht en dagelijkse handelingen. Neurologische revalidatie is gericht op het verbeteren van deze functies, met als doel het vergroten van zelfstandigheid en kwaliteit van leven.
Neurologische revalidatie bij kinderen
Bij kinderen wordt neurologische revalidatie vaak uitgevoerd door gespecialiseerde kinderfysiotherapeuten. De behandeling is speels, motiverend en afgestemd op de ontwikkelingsfase van het kind. Er wordt nauw samengewerkt met andere disciplines zoals ergotherapie, logopedie of orthopedie.
Doelen van kinderfysiotherapie bij neurologische aandoeningen
- Motorische ontwikkeling: Verbeteren van grove en fijne motoriek (bijv. lopen, zitten, grijpen).
- Spierversterking: Versterken van spieren die zwak zijn door neurologische schade.
- Houdingscorrectie: Voorkomen van houdingsafwijkingen en verbeteren van de lichaamshouding.
- Functionele training: Aanleren van vaardigheden zoals lopen, spelen, aankleden en eten.
Voorbeelden van neurologische aandoeningen bij kinderen
- Cerebrale Parese (CP): Stoornis in beweging en spierspanning, ontstaan door hersenschade rond de geboorte.
- Neuromusculaire aandoeningen: Zoals Spinale Spieratrofie (SMA), Duchenne Spierdystrofie, Angelman Syndroom.
- Hersenverlamming: Hersenschade met gevolgen voor motoriek, spraak en coördinatie.
- Epilepsie: Aanvallen veroorzaakt door abnormale hersenactiviteit.
- Hydrocefalus: Overmatige hersenvloeistofopbouw, met risico op motorische of cognitieve vertraging.
- Ataxie: Problemen met balans en coördinatie door cerebellaire schade.
- Dyskinetische bewegingsstoornissen: Onwillekeurige of abrupte bewegingen, vaak bij genetische of neurologische aandoeningen.
- Mitochondriale aandoeningen: Genetische stoornissen die celenergie verstoren, met spierzwakte en ontwikkelingsachterstand tot gevolg.
Kinderfysiotherapie helpt bij het ontwikkelen van nieuwe vaardigheden of het behouden en compenseren van bestaande functies.
Neurologische revalidatie bij volwassenen
Bij volwassenen ontstaan neurologische klachten vaak door aandoeningen zoals een:
- Beroerte (CVA)
- Hersentumor of trauma
- Multiple Sclerose (MS)
- Ziekte van Parkinson
- Dwarslaesie
Deze aandoeningen kunnen het bewegen, de spierfunctie en het dagelijks functioneren ernstig beïnvloeden.
Doelen van fysiotherapie bij neurologische aandoeningen
- Herstel van motoriek: Verbeteren van kracht, spierbeheersing en coördinatie.
- Balans & valpreventie: Vergroten van stabiliteit om valincidenten te voorkomen.
- Pijnverlichting: Verminderen van pijn door overbelasting of spierspanning.
- Zelfstandigheid bevorderen: Ondersteunen bij dagelijkse taken zoals lopen, aankleden of vervoer.
Behandelstrategieën
De behandeling wordt afgestemd op de specifieke behoeften van de patiënt. Veelgebruikte technieken zijn:
- Kracht- en stabilisatietraining
- Mobilisatie van gewrichten en spieren
- Balans- en coördinatietraining
- Functionele training
- Ademhaling & ontspanningstechnieken
Multidisciplinaire aanpak
Neurologische revalidatie is vaak onderdeel van een multidisciplinair behandelplan. Samenwerking vindt plaats met onder andere:
- Ergotherapeuten
- Logopedisten
- Revalidatieartsen
- Neuropsychologen
- Verpleegkundigen
Deze integrale benadering zorgt voor een afgestemd behandeltraject dat de patiënt ondersteunt op fysiek, cognitief en sociaal vlak.